Yerli membran teknolojisi atık su arıtmada maliyeti azalttı, kaliteyi yükseltti

Prof. Dr. Azize Ayol, atık suların tarımda kullanılmasına yönelik geliştirdiği yerli teknoloji ile hem arıtma maliyetlerini büyük oranda düşürdü hem de iyi kalitede su elde etti.

Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Çevre Teknolojileri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Azize Ayol ve ekibi 2019 yılı Temmuz ayında Dokuz Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından desteklenen "Evsel-Kentsel Atık Suların Sulama Suyu Amacıyla Dinamik Membranbiyoreaktör Sistemi ile Arıtımı" projesi çalışmalarına başladı.

Ayol, 2021 yılı Ocak ayında tamamlanan çalışmalar sonunda yerli imkanlarla geliştirdikleri teknoloji ve elde edilen fayda hakkında, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

Dünyada tarımsal sulamanın, tatlı su kaynaklarının en çok tüketildiği alan olduğunu belirten Ayol, tarımsal sulama suyu amacıyla kullanılabilecek "membran biyoreaktör sistemi" geliştirdiklerini söyledi.

Membranların uzun yıllardır birçok alanda katı sıvı ayrımında başarılı bir şekilde kullanıldığını ancak Türkiye'nin membran biyoreaktör sistemleri için ihtiyaç duyulan polimerik membran türlerinde dışa bağımlı olduğunu anlatan Ayol, "Bizim geliştirdiğimiz projenin amacı ise polimerik membranlara herhangi bir ihtiyaç kalmaksızın dinamik membran tabakasıyla, biyolojik arıtmada tarımsal sulamada kullanılabilecek su kalitesine ulaşmaktı." dedi.

"Mikrobiyal anlamda tam bir hijyen sağladık"

Proje kapsamında doktora öğrencisi Çevre Yüksek Mühendisi Yaşar Onur Demiral ile birlikte ağ dokuma, kumaş, dokuma filtre bezleri, paslanmaz çelik gibi çok düşük maliyetli malzemeler kullandıklarını ve bunları atık su arıtmada uygulayabildiklerini vurgulayan Ayol, şu bilgileri paylaştı:

"Gerek sentetik atık su, gerekse İzmir ve Manisa'dan aldığımız gerçek atık su örnekleriyle yaptığımız çalışmalarda çıkış suyunda mikrobiyal anlamda tam bir hijyen sağladık. Kimyasal oksijen ihtiyacı veya biyolojik oksijen ihtiyacı dediğimiz atık suyun içerisindeki organik maddenin bir göstergesi olan parametrelerde de yüzde 95 üzeri arıtma verimleri sağladık. Kentsel atık suyun içinde bulunan ağır metal değerlerinde de önemli miktarda da giderim elde ettik. Organik madde gideriminde yüzde 95'in üzerinde bir arıtma verimi, aynı şekilde diğer kirletici parametreler bakımından da önemli miktarda indirgemeler sağladık. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının mevcut mevzuat kriterlerine göre çoğu parametrede birinci sınıf sulama suyu kalitesini, hemen hemen tüm parametrelerde de ikinci sınıf tarımsal sulama suyu kalitesini sağlıyoruz"

"Maliyet 250 dolar civarından 40-50 dolara düşüyor"

Ticari anlamda hemen hemen bütün membranlarda yurt dışına bağımlılık söz konusu olduğu için işletim ve ilk yatırım maliyetlerinin ciddi derecede yüksek olduğunu aktaran Ayol, kullandıkları sistemde hem bu maliyetlerin düşürüldüğüne hem de istedikleri kalitede arıtılmış su elde edebildiklerine dikkati çekti.

Ayol, "İlk yatırım maliyeti açısından karşılaştırdığımız zaman, metreküp atık su başına yaklaşık 250 dolar civarı olan maliyetler, bizim geliştirdiğimiz dinamik membran uygulamasıyla 40-50 dolarlara düşüyor." ifadelerini kullandı.

Belirledikleri hedefin tarımsal sulama suyu elde etmek olduğunu ve bu hedefe başarılı bir şekilde ulaştıklarını dile getiren Ayol, geliştirdikleri sistemin çıkış suyuna ilave ileri arıtma yöntemleri eklenerek suyun kalitesinin daha da iyileştirilmesinin mümkün olduğunu bildirdi.

Ayol, "Dünya genelinde baktığımızda tatlı suyun yüzde 70-75'i tarımsal sulamada kullanılıyor. Gıda güvenliği de çok kritik olduğu için kaynakların verimli kullanılması, dünyanın herkese yetebilecek kadar besin sağlayabilmesi, üretim sağlayabilmesi son derece önemli. Bu yüzden biz projemizde tarımsal sulama suyuna yöneldik. Elde ettiğimiz su, kalite açısından endüstriyel amaçla da kullanılabilecek durumda." değerlendirmesinde bulundu.

 

 

 

 

 

Kaynak:aa.com.tr, "Yerli membran teknolojisi atık su arıtmada maliyeti azalttı, kaliteyi yükseltti", erişim:27.12.2022

https://www.aa.com.tr/tr/yesilhat/bilim/yerli-membran-teknolojisi-atik-su-aritmada-maliyeti-azaltti-kaliteyi-yukseltti/1819326