Türk Bilim Heyeti Antarktika’ya ayak bastı

06 Şubat 2023 08:00

Şubat 06

7. Ulusal Antarktika Bilim Seferi kapsamında yola çıkan Türk ekibi 68 saatlik yolculuklarının ardından beyaz kıtaya ayak bastı.

Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda gerçekleşmekte olan 7. Ulusal Antarktika Bilim Seferi’n katılan ekip, kıtaya ulaşmak için İstanbul’dan güneye doğru 103 enlem geçerek, yorucu ve heyecan verici bir yolculuk sürecini geride bıraktı.

İstanbul’dan 30 Ocak’ta Brezilya Sao Paulo’ya olan ilk uçuşlarıyla yolculuklarına başlayan 24 kişilik bilim heyeti, yaklaşık 22 saatlik 4 ayrı uçak yolculuğu sonrası 13 bin 800 kilometre yol kat ederek 3 günün sonunda 2 ton civarında teknik ekipman ile Antarktika King George Adası’na vardı.

Sefer ekibi, Antarktika Çevre Koruma Protokolü uyarınca kıtaya yerel olmayan canlıların taşınmasını engellemek için önemli tedbirler aldı. Kıtaya uçmadan önce bütün valiz ve kıyafetlerini olası kalıntılar için dikkatle kontrol eden ekip, Antarktika King George’ta uçaktan inerken botlarını dezenfektan solüsyonda temizleyerek beyaz kıtaya ulaştı.

Ekip, 18 proje kapsamında detaylı araştırma yapacak

TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü Müdürü ve 7. Ulusal Antarktika Bilim Seferi Koordinatörü Prof. Dr. Burcu Özsoy, İstanbul’dan çıktıktan 68 saat sonra 62 güney enleminde bulunan Antarktika King George Adası’na vardıklarını ifade ederek, "Çok yorulduk ama başardık. Ekibimiz hazır ve sağlam, tüm eşyalarımızla beraber Antarktika’ya indik ve birazdan gemimize transfer olacağız. Önce kara yoluyla, sonra botlarla gemimize ulaşmış olacağız." dedi.

Seferde 19 Türk ve 3 de yabancı bilim insanının olacağı bilgisini veren Prof. Dr. Özsoy, "18 farklı proje icra edeceğiz. Bunun yanı sıra TÜBİTAK 2204-C Lise öğrencileri Kutup Araştırmaları Projeleri Yarışması çağrısı kapsamında TEKNOFEST’de ilan edilen 3 liseli birincimiz Antarktika’ya bizimle intikal etti. Doğada çözünebilen plastik projelerini test edebilecekler. Hep beraber bilim istasyonlarını ziyaret edeceğiz ve buralardaki laboratuvarlara gideceğiz. Bu aynı zamanda öğrencilerimize yabancı bilim insanları ile tanışma fırsatı sağlayacak." ifadelerini kullandı.

Özsoy, yer bilimlerinden fiziki bilimlere, sosyal bilimlerden yaşam bilimlerine kadar çok geniş yelpazede projeler gerçekleştireceklerinin altını çizerek, "Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Harita Genel Müdürlüğü bizimle olacak. Her sene yapmış oldukları ve aslında ölçüm istasyonlarının topladığı verileri alıp, yeni verilerin toplanabilmesi için tüm hazırlıkları gerçekleştirebilecekler. Bununla birlikte yine bizim gözlemleme çalışmalarını yapmış olduğumuz özellikle Horseshoe Adası’nda bulunan göllerin korunması adına verilerin toplanması çalışmasını gerçekleştireceğiz. Küresel Uydu Konumlandırma istasyonlarımızdan yıl boyu toplanan veriler alıp meteoroloji istasyonumuzun kontrollerini sağlayacağız. Buzullarla ilgili çalışmalar yapıp ekosistem ve yer bilimleri dahil olmak üzere 18 projeyi icra etmek için şu an Antarktika’dayız." şeklinde konuştu.

Yapılacak araştırmalar uluslararası bilimsel dergilerde yayınlanacak

Türkiye'nin Antarktika Antlaşmalar Sistemi'nde danışman ülke statüsü kazanabilmesi amacıyla her yıl düzenli olarak bilim seferlerinin gerçekleştirilmesi ve yapılacak araştırmaların uluslararası bilimsel dergilerde yayınlanarak dünya literatürüne katkı sağlanması büyük önem arz ediyor. Araştırmacılar, bu doğrultuda yapacakları çalışmalar ile Türkiye'nin uluslararası görünürlüğüne de katkıda bulunacak.

TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Programı Başkanlığınca (BİDEB) düzenlenen 2204-C Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması birincileri de ‘Kutup Okyanuslarındaki Mikroplastik Kirliliğini Önlemek için Yerli ve Milli Biyoplastik Materyal Üretimi’ isimli projeleri ile ilgili King George Adası’na bulunan Şili’ye ait Escudero Üssü’nde çalışmalar yapacak.

Bu arada, 7. Ulusal Antarktika Bilim Seferi ekibine, Beyaz Kıta'ya ulaşmadan önceki durakları olan Şili'nin Santiago Havalimanı Comodoro Arturo Merino Benitez’de Türkiye Cumhuriyeti Santiago Büyükelçisi Gülcan Akoğuz da katıldı. Ayrıca Ekvador ve Kolombiya ile yapılan iş birlikleri kapsamında 3 yabancı bilim insanı da projelerini gerçekleştirmek üzere ekibe iştirak etti.

TÜBİTAK, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Harita Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Anadolu Ajansı, araştırma enstitüleri ve üniversitelerden araştırmacılardan oluşan ekip, King George Adası açıklarında bulunan ve 30 günden fazla sürmesi beklenen çalışmalarını gerçekleştirecekleri Şili bayraklı Betanzos isimli 80 metrelik araştırma gemisine botlar ile geçiş yaptı.

Bilim heyetinin, bir haftalık gemi seyri ile Antarktika'daki Türk Araştırma Kampı'nın bulunduğu Horseshoe Adası’na ulaşması bekleniyor.